Οι παραθυρεοειδείς αδένες είναι τέσσερις μικροί ενδοκρινικοί αδένες που βρίσκονται πίσω από τον θυρεοειδή. Εκκρίνουν την παραθορμόνη (PTH), μια ορμόνη που ρυθμίζει τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα.
Η παραθορμόνη αυξάνει το ασβέστιο στο αίμα με τρεις τρόπους:
-
ενεργοποιώντας την απορρόφηση ασβεστίου από τα οστά
-
αυξάνοντας την επαναρρόφηση ασβεστίου στα νεφρά
-
προάγοντας την ενεργοποίηση της βιταμίνης D, που αυξάνει την απορρόφηση ασβεστίου από το έντερο
Αιθέριο έλαιο Σιτρονέλας. Εντομοαπωθητικό!
Σύμφωνα με το National Institutes of Health (NIH), οι παραθυρεοειδείς είναι οι κύριοι ρυθμιστές της ισορροπίας του ασβεστίου και διατηρούν τα επίπεδά του εντός στενών φυσιολογικών ορίων.
Γιατί είναι σημαντικό να ρυθμίζεται σωστά το ασβέστιο
Το ασβέστιο είναι κρίσιμο όχι μόνο για τα οστά αλλά και για τη σύσπαση των μυών, τη λειτουργία της καρδιάς, την πήξη του αίματος και τη μεταβίβαση νευρικών σημάτων.
Έρευνα από την Mayo Clinic επισημαίνει ότι η μακροχρόνια ανισορροπία του ασβεστίου μπορεί να οδηγήσει σε:
-
οστεοπόρωση
-
πέτρες στα νεφρά
-
μυϊκές κράμπες και σπασμούς
-
καρδιολογικές αρρυθμίες
-
ψυχολογικές διαταραχές (π.χ. κατάθλιψη, ευερεθιστότητα)
Πότε δυσλειτουργούν οι παραθυρεοειδείς
Υπάρχουν δύο βασικές διαταραχές:
Υπερπαραθυρεοειδισμός
Οι αδένες παράγουν υπερβολική ποσότητα παραθορμόνης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα υψηλά επίπεδα ασβεστίου στο αίμα και απώλεια ασβεστίου από τα οστά.
Μελέτη του Harvard Medical School διαπίστωσε ότι ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός επηρεάζει το 1% των ενηλίκων άνω των 50 ετών και σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καταγμάτων και νεφρικών λίθων.
Υποπαραθυρεοειδισμός
Οι παραθυρεοειδείς δεν παράγουν επαρκή ποσότητα παραθορμόνης. Αυτό προκαλεί πτώση του ασβεστίου και αύξηση του φωσφόρου στο αίμα. Το αποτέλεσμα είναι μυϊκοί σπασμοί, αίσθημα μουδιάσματος και, σε σοβαρές περιπτώσεις, καρδιολογικά ή νευρολογικά συμπτώματα.
Η Cleveland Clinic σημειώνει ότι ο υποπαραθυρεοειδισμός είναι σπάνιος, αλλά όταν υπάρχει, απαιτεί δια βίου παρακολούθηση και θεραπεία.
Συμπτώματα που δείχνουν διαταραχή
Τα συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα με το είδος της διαταραχής:
Συμπτώματα υπερπαραθυρεοειδισμού:
-
χρόνια κόπωση
-
συχνές ανάγκες για ούρηση
-
πόνοι στα οστά
-
κατάθλιψη
-
πέτρες στα νεφρά
-
ναυτία ή δυσπεψία
Συμπτώματα υποπαραθυρεοειδισμού:
-
μυϊκές κράμπες
-
μυρμήγκιασμα στα άκρα ή στο πρόσωπο
-
σπασμοί (τετανία)
-
πονοκέφαλοι
-
καρδιακές αρρυθμίες
-
απώλεια μαλλιών ή ξηρότητα στο δέρμα
Αν παρατηρείτε τέτοια σημάδια, συνιστάται εξέταση αίματος για τον έλεγχο ασβεστίου, φωσφόρου και παραθορμόνης.
Τι προτείνουν οι ειδικοί
Η Endocrine Society συνιστά τα εξής:
-
Διατροφή πλούσια σε ασβέστιο: γαλακτοκομικά, σαρδέλες, μπρόκολο, αμύγδαλα
-
Επάρκεια βιταμίνης D: από ήλιο, αυγά, λιπαρά ψάρια ή συμπληρώματα
-
Αποφυγή υπερβολικού φωσφόρου: περιορισμός αναψυκτικών τύπου cola
-
Σωματική άσκηση με βάρη: ενδυναμώνει την οστική πυκνότητα
-
Αποφυγή υπερβολικής καφεΐνης και αλκοόλ: που αυξάνουν την αποβολή ασβεστίου από τα ούρα
Η Harvard Health Publishing επισημαίνει ότι η τακτική παρακολούθηση της PTH σε άτομα με χρόνια κόπωση ή υποψία οστεοπόρωσης είναι ιδιαίτερα χρήσιμη.
Τι εξετάσεις χρειάζονται
Η διάγνωση γίνεται με:
-
Εξέταση ασβεστίου ορού
-
Παραθορμόνη (PTH)
-
Φώσφορος ορού
-
Βιταμίνη D
-
Οστική πυκνομετρία (DEXA)
Σε περιπτώσεις υπερπαραθυρεοειδισμού, μπορεί να χρειαστεί υπερηχογράφημα τραχήλου ή σπινθηρογράφημα για να εντοπιστεί τυχόν αδένωμα.
Πότε χρειάζεται θεραπεία
-
Ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός συχνά αντιμετωπίζεται με χειρουργική αφαίρεση του προσβεβλημένου αδένα
-
Ο δευτεροπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός, που σχετίζεται με χρόνια νεφρική νόσο, αντιμετωπίζεται με διόρθωση βιταμίνης D και φωσφόρου
-
Ο υποπαραθυρεοειδισμός αντιμετωπίζεται με καθημερινά συμπληρώματα ασβεστίου και βιταμίνης D
