Η νηστεία ως ψυχική αποτοξίνωση: όχι μόνο από το φαγητό, αλλά και από το άγχος
Όχι μόνο σώμα, αλλά και ψυχή
Η νηστεία συνήθως συνδέεται με την αποχή από τροφές. Ωστόσο, σε πολλές παραδόσεις θεωρείται ταυτόχρονα μια εσωτερική εμπειρία αποτοξίνωσης. Δεν είναι τυχαίο ότι οι γιατροί μιλούν σήμερα για τον ρόλο που έχει η αυτοσυγκράτηση και η ενσυνειδητότητα στην ψυχική υγεία. Η περίοδος της νηστείας μπορεί να λειτουργήσει ως ένα φυσικό διάλειμμα από την ένταση, τον θόρυβο και το άγχος της καθημερινότητας.
Ο εγκέφαλος στην νηστεία
Έρευνες έχουν δείξει ότι η περιοδική αποχή από τροφή μπορεί να επηρεάσει θετικά τον εγκέφαλο. Σύμφωνα με το American Journal of Clinical Nutrition, η διαλειμματική νηστεία βοηθά στη ρύθμιση της νευροπλαστικότητας, δηλαδή της ικανότητας του εγκεφάλου να προσαρμόζεται και να μαθαίνει. Αυτό εξηγεί γιατί πολλοί άνθρωποι αναφέρουν καθαρότερο μυαλό και καλύτερη διάθεση όταν νηστεύουν. Η μείωση του γλυκαιμικού φορτίου οδηγεί σε πιο σταθερά επίπεδα ενέργειας και λιγότερες εναλλαγές στη διάθεση.
Αποτοξίνωση από το άγχος
Η νηστεία δεν είναι μόνο διατροφική πρακτική, αλλά και ευκαιρία να μειώσουμε την υπερφόρτωση που δέχεται το μυαλό. Όταν κάποιος περιορίζει τα εξωτερικά ερεθίσματα –όχι μόνο το φαγητό, αλλά και την υπερβολική χρήση οθονών, την αρνητική πληροφόρηση, τις συνεχείς απαιτήσεις– το νευρικό σύστημα έχει την ευκαιρία να ισορροπήσει. Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of Nutrition
αναφέρει ότι η νηστεία σχετίζεται με χαμηλότερα επίπεδα φλεγμονής, κάτι που έχει συνδεθεί με την καλύτερη ψυχική υγεία και μείωση των συμπτωμάτων άγχους.
Η νηστεία ως τελετουργία
Στην ελληνική παράδοση, η νηστεία του Δεκαπενταύγουστου ή της Σαρακοστής δεν είναι μόνο θέμα τροφής. Είναι ένα διάστημα όπου η κοινωνία έβρισκε ρυθμό, οι άνθρωποι αφιέρωναν χρόνο στην προσευχή, την εσωτερική σκέψη και την αλληλεγγύη. Αυτός ο συνδυασμός έδινε μια αίσθηση «καθαρισμού» όχι μόνο του σώματος, αλλά και της ψυχής. Σήμερα, μπορούμε να το δούμε σαν μια φυσική μορφή mindfulness. Όταν τρως απλά, όταν αποσύρεσαι λίγο από τις απαιτήσεις, δημιουργείς χώρο μέσα σου για ηρεμία.
Η βιοχημεία της ηρεμίας
Το σώμα αντιδρά στη νηστεία παράγοντας ουσίες που συνδέονται με τη μείωση του στρες. Σύμφωνα με μελέτη στο Journal of Agricultural and Food Chemistry
, η κατανάλωση φυτικών τροφών πλούσιων σε αντιοξειδωτικά κατά τη νηστεία βοηθά τον οργανισμό να μειώσει το οξειδωτικό στρες, το οποίο έχει άμεση σχέση με την ψυχική κόπωση. Παράλληλα, η νηστεία ενισχύει την παραγωγή ενδορφινών – ορμονών που χαρίζουν αίσθηση ευφορίας και χαλάρωσης. Αυτός είναι και ένας λόγος που πολλοί άνθρωποι αναφέρουν ψυχική ανάταση στις περιόδους νηστείας.
Πώς να μετατρέψεις τη νηστεία σε ψυχικό δώρο
Για να λειτουργήσει η νηστεία σαν ψυχική αποτοξίνωση, χρειάζεται μια μικρή συνειδητή προσπάθεια:
-
Να βλέπεις τη νηστεία όχι ως στέρηση, αλλά ως ευκαιρία ανάπαυσης.
-
Να αφιερώνεις λίγο χρόνο σε ησυχία, χωρίς κινητό ή τηλεόραση.
-
Να παρατηρείς πώς αντιδρά το σώμα σου όταν τρως πιο απλά και φυσικά.
-
Να αξιοποιείς τροφές με θρεπτική αξία, όπως όσπρια, φρούτα και λαχανικά, ώστε να τροφοδοτείς το σώμα σου με ενέργεια που δεν βαραίνει.
